از بانوی برمه تا اشک های ترزا می و خاکستر نشینی نوتردام - طفره

مهسا مژدهی: سال 2019 سال ناارامی برای دنیا بود. اختلافات میان کشورها به اوج خود رسید، اعتراضات و تغییرات اساسی در کشورها از آمریکای جنوبی تا اروپا و خاورمیانه و آسیای میانه گسترش یافت. پای یک برنده نوبل به دادگاه لاهه رسید و ترامپ و اون دست گل های زیادی آفریدند. در خبرانلاین با ما باشید تا به مهم ترین تحولات سالی که گذشت بپردازیم:

استیضاح ترامپ

رئیس جمهور امریکا بحران بزرگی را از سر می گذراند. دموکرات ها در مجلس نمایندگان او را به خیانت به کشور از طریق باز کردن پای خارجی ها به انتخابات امریکا و دروغگویی متهم می نمایند و او زیر بار نمی رود. البته اسناد همه گویای این است که ترامپ در یک تماس تلفنی با رئیس جمهور اوکراین از او خواسته تا ته و توی پفراینده اقتصادی پسر جوبایدن که رقیب انتخاباتی اش است را در بیاورد و در ازای آن به اوکراین یاری کند. با فاش شدن این موضوع انتظار می رفت که از هواداران رئیس جمهور امریکا کم گردد اما بر اساس نظر سنجی ها هنوز این اتفاق رخ نداده است. سنای امریکا پر از سناتورهای جمهوری خواهی است که حاضر نیستند انتخابات بعدی را به دموکرات ها ببازند و به همین دلیل به احتمال بسیار زیاد زیر بار گناهکار اعلام کردن ترامپ نمی فرایند. دموکرات ها هم همچنان امیدوارند که اتهامات و دروغگویی های ترامپ بتواند به پایگاه اجتماعی او لطمه بزند.

بیشتر بخوانید:حاصل انقلاب های عربی چه بود؟طنین صدای بوعزیزی در اعتراضات 2019

سلطه جلیقه زردها برپاریس

آغاز جنبش جلیقه زردها در اواخر سال 2018 بود اما آنها در سال 2019، بیش از هر وقت دیگری عرصه را به مکرون تنگ کردند. بالا رفتن قیمت سوخت و اقتصادیات در فرانسه، اقشار اسیب پذیر و مهاجران را واداشت تا با پوشیدن جلیقه های زرد رنگ به خیابان ها بیایند. این اتفاق در سال 2019 تفریبا هر شنبه تکرار شد و درگیری آنها با پلیس ادامه پیدا کرد. در اوایل سال 2019 این جنبش به بخش های دیگر هم گسترش پیدا کرد و دولت فرانسه را با بحرانی بی سابقه رو به رو کرد. این جنبش بدون اینکه رهبری داشته باشد توانسته بود تا جان رئیس جمهور جوان فرانسه را به لبش برساند. با این حال بعد از چند ماه از شدت و حرارت اعتراضات کم شد و درخواست ها برای استعفای مکرون هم کاهش یافت. اما این اعتراضات باعث شد تا فرانسوی ها به بهانه های اقتصادی مختلف در خیابان ها حاضر شوند یا کشور را با اعتصاب سراسری به حالت فلج در بیاورند. فرانسه دو هزار و نوزده را در حالی به انتها رساند که اتحادیه های کارگری بر سر تغییر قانون بازنشستگی آغاز به اعتراض نموده و اعتصابات سراسری را در فرانسه راهنمایی می نمایند.

بیشتر بخوانید:از گلاویز شدن ترامپ با دختر طبیعت تا سقوط دولتها و خودکشی یک بیمار جنسی

عبور ترامپ از خط مرزی دو کره

حالا دیگر تقریبا همه می دانند که مذاکره میان ترامپ و کیم جونگ اون حرکت نمایشی بیش نبود و تمام آن تبلیغاتی که برای آن انجام شد، نتوانست توافقی که بین دو کشور انجام گرفته بود را احیا کند. دو کشور همزمان با وجود اینکه ترامپ می گوید شخصا به اون علاقه دارد با هم درگیرند و به نظر نمی رسد که هیچ کدام قصد کوتاه آمدن را داشته باشند. کره شاقتصادی همچنان تحت فشار شدید تحریم های ایالات متحده است و آمریکا هم کماکان از ازمایش های اون ترس دارد. اما نقطه عطف روابط این دو نفر در سال 2019 در دومین ملاقاتشان در خاک کره جنوبی رقم خورد. نهم تیرماه ترامپ و اون در خط مرزی میان دو کره با یکدیگر ملاقات و گفت وگو کردند که البته بی حاصل از آب درآمد. اما دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در این ملاقات به دعوت رهبر کره شاقتصادی قدم به خاک این کشور گذاشت. این اولین بار بود که یک رهبر آمریکا به این کشور پا گذاشت. دوربین های خبرگزاری ها و عکاسان از این صحنه تاریخی عکس های خوبی شکار کردند.

بحران برگزیت

ماه مه 2019 ماه سختی برای ترزا می بود. او مجبور شد با چشمانی اشکبار دولتش را به مردی بسپارد که ترامپ بریتانیا نامیده می گردد. برگزیت برای انگلیسی ها دردسرهای زیادی به بار اورد. در سال 2019 با وجود اینکه قرار بود خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا به جایی برسد، این اتفاق رخ نداد و تنها قدرت از ترزا می به بوریس جانسون منتقل شد. بعد بوریس جانسون هم نتوانست از پس فشارهای مجلس و اتحادیه اروپا بر بیاید و مجلس را مدتی تعطیل کرد و دوباره یک انتخابات به راه انداخت. حالا مجددا برگزیت در جهت اجرا قرار گرفته است و جانسون می گوید که هر طور شده آن را اجرایی خواهد نمود. با شکستی که حزب کارگر انگلیس در انتخابات اخیر دچار آن شد، به نظر می رسد مقداری از سختی کار برای بوریس جانسون کاسته شده باشد. او حالا با خیال راحت تری می تواند برنامه هایش را به مجلس ارائه کند چرا که هم حزبی هایش اکثریت را به دست دارند و احتمالا با طرح ها و ایده هایش موافق خواهند. به هر حال عملیاتی شدن برگزیت به سال 2019 دست نداد و باید ببینیم که جانسون در سال 2020 چه خوابی برای بریتانیا دیده است.

نوتردام در اتش

در فروردین ماه سال جاری یعنی در ماه آوریل سال 2019 کلیسای قدیمی و مشهور نوتردام دچار آتش سوزی شد و برج و بخشی از ساختمان این کلیسای هفتصد و پنجاه ساله فروریخت. بلافاصله بعد از این حادثه که برای مسیحیان و دوستداران تاریخ و معماری بسیار تلخ بود، 900 میلیون یورو پول از ثروتمندان فرانسه و دیگر کشورها جمع شد تا دولت بتواند راحت تر دست به ترمیم اسیب ها بزند. گفته شد که این کلیسای باشکوه که در داستان های ویکتور هوگوی مشهور هم از آن یاد شده، به دلیل بی احتیاطی کارگرانی دچار حریق شد که در آن موقع در حال ترمیم بخش هایی از این کلیسا بودند. این کلیسا هم اکنون در حال مرمت است.

دردسرهای هنگ کنگ برای چینی ها

در دومین ماه از سال 2019 میلادی لایحه ای در چین، لایحه استرداد مجرمان و مظنونان هنگ کنگی به چین مطرح شد. اعتراضاتی که در پی مطرح شدن این لایحه درگرفت، دولت چین را دچار بحرانی کرد که گفته می گردد از سال 1997 تا امروز بی بدیل بوده است. اعتراضات از ماه مارس آغاز شد وکم کم بر تعداد معترضان افزوده شده و خشونت ها هم شدت گرفت. اما مردم هنگ کنگ خیابان ها را ترک نکردند و خواستار تنبیه پلیس و برقراری دموکراسی در این منطقه شدند. چین می گوید که پای آمریکا در همه این ماجراها وسط است و غرب تظاهر نمایندگان هنگ کنگی را به میدان می فرستد تا یک بحران برای چین ایجاد کند. اختلافات چین و ایالات متحده در یک سال اخیر بالا گرفته و همین موضوع باعث می گردد که نگاه ها به سمت رقیب اصلی این کشور یعنی دولت دونالد ترامپ باشد.

عراق و لبنان در اتش

عراق و لبنان در سال 2019 یکی از بزرگ ترین بحران ها را شاهد بودند. عراق پاییز سال جاری را با تظاهرات آغاز کرد. مردم این کشور از دست فسادهای اقتصادی سیاستمداران به تنگ آمده بودند و علیه بیکاری و فقر و.. به اعتراض پرداختند. این اعتراضات خیلی زود رنگ خشونت به خود گرفت و تا امروز صدها کشته داشته است. بغداد مرکز اصلی اعتراضات بود اما این ماجرا در همانجا باقی نماند و به دیگر شهرهای عراق هم تسری پیدا کرد. در حال حاضر اعتراضات در این کشور ادامه دارد. نخست وزیر استعفا داده ولی جانشین او هنوز معین نیست و رئیس جمهور هم می گوید که استعفایش را مطرح نموده است چون از فردی که به عنوان نخست وزیر جدید پیشنهاد شده ناراضی است. مردم عراق همچنان عصبانی هستند و به گزینه های مطرح شده اعتمادی ندارند. در تازه ترین بحران، ایالات متحده به پایگاه های حشدالشعبی و حزب الله عراق حمله کرد و تعدادی از اعضای این گروه ها به شهادت رسیدند. این اتفاق عراقی ها را به شدت عصبانی کرد و روز سه شنبه تعداد زیادی از مردم بغداد وارد منطقه سبز شدند و مقابل سفارت امریکا تجمع کردند. این تجمع با شکستن درها و شیشه های سفارت و به اتش کشیده شدن بخش هایی از سفارت و تیراندازی نیروهای محافظ آن همراه شد.

در لبنان هم مسائل اقتصادی و سیاسی مردم را به خیابان ها کشاند. البته خشونت در این اعتراضات چندان نقشی نداشت اما یک بحران اقتصادی شکل گرفت و بعضی با شعله ور کردن اختلافات قومی، اوضاع را رو به بدتر شدن بردند. در حال حاضر سعدحریری نخست وزیر استعفا داده و حسن دیاب قرار است که نخست وزیر لبنان باشد. او خودش را شخصیتی تکنوکرات می داند و فردی دانشگاهی است. البته حرف و حدیث پشت سر او هم زیاد است اما امیدواری هایی در خصوص این موضوع وجود دارد که قدرت در لبنان از دست خانواده های ثروتمند پرنفوذ و سیاستمداران سنتی خارج شده و به افراد لایق سپرده گردد.

چشمه دردسرساز صلح اردوغان

اردوغان در سال 2019 هم دست از بلند پروازی برنداشت. او در اکتبر سال گذشته به شمال سوریه لشکر کشید تا به قول خودش مانع از قدرت گیری نمودهای سوریه گردد. پیش از این او در سفری که به نیویورک داشت، با ترامپ به چانه زنی پرداخت و او را راضی کرد تا نیروهای امریکایی مانده در شمال سوریه را بیرون ببرد. این توافق ابتدا اجرایی شد اما در جهت آن مسائلی به وجود آمد. با این حال رجب طیب اردوغان پا پس نکشید و حضور نظامی ترکیه را در شمال سوریه پررنگ کرد. در حال حاضر اردوغان تحت فشارهای بین المللی برای این اقدام است اما به نظر می رسد که نه تنها قصد عقب نشینی ندارد بلکه می خواهد بخشی از نیروهای نظامی ترکیه را به لیبی هم بفرستد تا به یاری دولت قانونی طرابلس بیایند.

تغییرات سیاسی در آمریکای لاتین

2019 سال بدی برای سوسیالیست ها در امریکای لاتین بود. ابتدا مادورو در ونزوئلا از طریق خوان گوایدو به دردسر افتاد. گوایدو اعلام تشکیل قدرت کرد و امریکا و کشورهای غربی بلافاصله گوایدو را به عنوان رئیس جمهور جدید ونزوئلا پذیرفتند. بحران انتخابات ریاست جمهوری در این کشور کار را به درگیری رساند. البته ناگفته نماند که ونزوئلا شرایط اقتصادی بسیار بدی دارد و تورم در آن بیداد می نماید. با وجود حمایت های خارجی ازگوایدو اما او نتوانست مادورو را از میدان به در کند و کم کم به چهره ای فرعی در این کشور تبدیل شد.

مورالس در بولیوی، به خوش شانسی مادورو نبود. مسائل او هم در پی انتخابات ریاست جمهوری آغاز شد و بعد مردم به خیابان ها ریختند و خواستار کناره گیری اش شدند. بعد ارتش وارد شد و طی یک کودتا(انطور که مورالس می گوید) او مجبور به کناره گیری شد. دولت حالا چندان حال خوشی در بولیوی ندارد و رئیس جمهور قبلی در تبعید است.

در ادامه این بحران های سیاسی که در امریکای لاتین به دلیل مسائل شدید اقتصادی و دخالت غربی ها به وجود آمد، شیلی هم روزهای سختی را به خود دید.

برنده نوبل صلح در لاهه

رفتاری که در برمه با مسلمانان روهینگیا انجام شد، پای یک برنده مشهور صلح نوبل را به دادگاه لاهه باز کرد. خانم سوچی با همان ظاهر همیشگی و ارامشش به لاهه رفت تا به این سوال پاسخ دهد که چرا در مقابل خشونت بی حد و حصر نظامیان برمه علیه اقلیت مسلمانان ساکت بوده است؟ حالا سازمان ملل هم از سوچی و برمه شاکی است. دادگاه برمه در جریان است و احتمالا شرایط برای برنده سابق جایزه نوبل سخت خواهد شد. به خصوص که سازمان عفو بین الملل هم جایزه اش را از او پس گرفته و وجه دنیای که دهه ها برای به دست اوردنش کوشش نموده بود زیر سوال رفته است.

312 310