یادبودهای شگفت انگیز از یوگسلاوی ؛ کشوری که دیگر وجود ندارد - طفره

یوگسلاوی نام سه حکومت سیاسی در اروپا بود. اولین حکومت به نام پادشاهی یوگسلاوی، پس از جنگ دنیای اول در سال 1918، با اتحاد سه کشور اسلوونی، کرواسی و صربستان تشکیل شد و در جنگ دنیای دوم در سال 1941 از طریق نیروهای آکسیس از بین رفت.

دومین موجودیت یوگسلاوی به نام جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی در طی جنگ دنیای دوم از طریق جنبش نیروهای پارتیزان یوگسلاو به وجود آمد. این حکومت شامل شش جمهوری صربستان، بوسنی و هرزگووین، مونته نگرو، کرواسی، مقدونیه و اسلوونی بود.

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 جمهوری یوگسلاوی نیز تجزیه شد و تنها دو جمهوری مونته نگرو و صربستان باقی ماندند که تا سال 2003 نام جمهوری فدرال یوگسلاوی را نگه داشتند. در سال 2005 با جدا شدن مونته نگرو از صربستان نام کشور یوگسلاوی برای همیشه به تاریخ پیوست.

این مقاله از طریق کریستین بلا از تیم نشنال جئوگرافی نوشته شده است. عکس ها نیز متعلق به سیلوین هراد است.

صدها بنای تاریخی پیشرو و عجیب در مکان های برجسته ای در چشم اندازهای متنوع یوگسلاوی سابق ظاهر شدند، همانند طنینی روح شکل از کشوری که دیگر وجود ندارد. یوگسلاوی از کرواسی امروز و مرزهای اسلوونی در ساحل آدریاتیک، در میان قله های برجسته مونته نگرو و بوسنی و هرزگووین، تا منطقه ها کم ارتفاع در صربستان و مقدونیه کشیده شده است. کارهای هنری برجسته انتزاعی در طول دهه های 1960 و 1970 ساخته شدند تا ایده آل ها و ارزش های کشور خودشان را در تمامی کشورها توسعه دهند.

برای فهمیدن معنای امروزه این یادبودهای گذشته، سیلویا هراد، عکاس ما به جمهوری هایی که در جریان فروپاشی یوگسلاوی در دهه 1990 ظهور کردند، سفر کرد.

هراد توضیح می دهد:

ایده کار من، برجسته کردن این بناها و کمک به پایداری پیام آن ها در طول زمان، است.

سبک منحصر به فرد بناهای یوگسلاو، که به مدرنیته غربی برای الهام گرفتن می نگرد، مشخصا با فنون نمایشی همسایه اش، شوروی، بسیار فرق دارد. با این وجود، یوگسلاوی یک ناهنجاری بود: یک استان سوسیالیست که اجازه سفر آزاد به غرب را صادر می کرد و مدیریت شخصی را ترویج می داد، درست برعکس اتحاد جماهیر شوروی. قدرت های حاکم در سراسر دنیا بناهایی در مکان های عمومی مهم می سازند تا روایت بخصوصی را در قالب پیامی در دسترس برای جمعیت ترویج دهند. نشانه های مختلف در این بناهای عمومی، حکومت های گذشته تا رژیم های اخیر را در قالب سبکی خاص روایت می کنند. اگر در این بناها که در ایتدا ساده به نظر می آیند، عمیق تر نگاه کنیم، حقایق گسترده تری از تاریخ.را درمی یابیم.

در تصویر بالا یک آمفی تئاتر بزرگ را می بینید که در مرکز مجموعه یادبود در شهر اوزیس صربستان برای میزبانی از ارائه های علمی مدارس و جلسات پیشگامان جوان (Young Pioneer) ساخته شده است.

در تصویر بالا بنایی را می بینید که در سال 1978، رییس جمهوری یوگسلاوی، ژوزیپ تیتو، شخصا در تپه مکلیجن (Mount Makljen) در بوسنی و هرزگووین افتتاح کرد، مکانی که نیروهای یوگسلاوی از رودخانه نرتوا در مقابل نیروهای آکسیس (محور) دفاع کردند.

مخلوقات بتنی برجسته که هم از نظر فیزیکی سنگین هستند و هم از نظر مفهومی، اثر تصویری قوی ای را درست نزدیک مکان هایی که تراژدی های غیرقابل تصوری در طول جنگ دنیای دوم در آن ها رخ داده است، بر بیننده می گذارند. در آن زمان، رییس جمهوری انقلابی یوگسلاو، ژوسپ بروز تیتو، جوامع چندفرهنگی را تا زمان مرگش در سال 1980، رهبری می کرد و تمام تلاشش برای اتمام دشمنی های دائمی به جای مانده از جنگ بود. وی می خواست این بناها یادآور این باشند که جنگ، علی رغم اثرات مخربش توانست تبعیض میان گروه های مختلف را از جامعه یوگسلاوی (با وجود این که جامعه ای نامتجانس بود) کمرنگ کند. این بناها با این قصد ساخته شدند تا رشته ای مشترک را برای گره زدن همه افراد به کشور بزرگ یوگسلاوی، به نمایش بگذارند.

عکس های هراد بر ارتباط میان این بناها تاکید دارد، با تکنیک گرفتن عکس از این بناها در طول شب درست در یک مدل یکسان عکاسی.

وی می گوید:

من می خواستم مفهوم اندازه و مقیاس از بین برود، تا بر خود بناها همانند نمادها، تمرکز کنم. من لامپ هایی (برای روشن کردن هر مکان) با خود آوردم، نوری سفید که به من اجازه می داد بی طرف و خنثی باقی بمانم. اگرچه ما می توانیم محیط سرسبز (درختان) را حدس بزنیم که ریسمانی هدایت کننده در تمامی عکس ها است.

فولاد ضد زنگ تا ارتفاعی بیشتر از 9 متر از زمین به همراه صورت های انسانی فولادی اوج می گیرد. این بنا نشان دهنده داستان گروهی کوچک از سربازان پارتیزان است که قصد قیام مقابل نیروهای آکسیس در اوسترا در صربستان را داشتند.

در یک نگاه عکس های هراد به نظر ساده می آیند، اما وی توانسته است با سبک خاص عکاسی خود یگانگی هر بنا را در درخشش نور ثبت کند. با وجود تلاش های تیتو جهت یکی کردن روایت های به جای مانده از این بناها، به علت پراکندگی آن ها در کشورهای قدرتمند مختلف، در هر یک از این کشورها روایت متفاوتی نقل می شد. وقتی او در سال 1980 درگذشت، تحولات سیاسی و مسائل حل نشده میان افراد مختلف و گوناگون، سبب تخریب نهایی کشور در طی جنگ های تلخ قومی و نژادی شد.

این بناهای انتزاعی، ایده یک آینده خیال پردازانه و زندگی در آن است. برخی از افراد این یادگارها را به صورت نوستالژیکی از زمانی بهتر در نظر می گیرند، درحالی که دیگران آن ها را یادآورهای دردناکی از گذشته ای غیرقابل توصیف می دانند. علتش این است که هم اکنون این بناها در استان های جداشده زندگی می کنند. از برخی از یادگارها نگه داری می شود و برخی میزبان موزه های کوچک هستند، در حالی که بقیه آن ها در خرابه ای آرمیده اند.

این یادبودهای شگفت انگیز، به بازدیدکنندگان نگاهی به تاریخ قابل توجه یوگسلاوی سابق پیشنهاد می دهد. تلاش برای شناخت منطقه ای پیچیده و پیدا کردن این بناها بدون راهنما ممکن است سخت باشد، اما در نهایت این تلاش ارزشش را دارد. این بناها ماهیت یوگسلاوی را تشکیل می دهند.

1. پادگاریک، کرواسی

این مجسمه بزرگ مجهز به بال در پادگاریک، از یک سردابه به همراه بقایای صدها سرباز پارتیزان (چریک) که در طی درمان در بیمارستان های نزدیک مردند، نگه داری می کند.

2. کوه پترووا گورا، کرواسی

این بنای بلند در کوهستان پترووا گورا در کرواسی در احترام به قیام صرب ها در مقابل ارتش اوستاشه (حزب فاشیست کروات که در طی جنگ دنیای دوم در گرماگرم اشغال نظامی یوگسلاوی به دست نازی ها، دست به نسل کشی سازمان یافته زدند) ساخته شد و دربردارنده 12 رویداد از جنگ است.

3. سه مشت، صربستان

سه مشت در این بنا، صرب ها، یهودیان و قربانیان رم را به نمایش می گذارد که در این منطقه نزدیک نیس، صربستان، از طریق اشغالگران نازی در اوایل سال 1942 تا اواخر 1944، کشته شده اند.

4. جنگ ساتایسکا، بوسنی و هرزگووین

این بنا متعلق به قربانیان جنگ ساتایسکا (Sutjeska) در بوسنی و هرزگووین است. ساختن این مجموعه 7 سال به طول انجامیده است.

5. کوه کوسمای

ارتش پارتیزان در این منطقه در کوه کوسمای (Kosmaj) در سال 1941 گرد هم آمدند تا علیه نیروهای اشغالگر آکسیس، نقشه جنگی طرح کنند.

6. ایلیرسکا بیستریکا، اسلوونی

زیر این بنا در تپه آزادی درایلیرسکا (ایلیان) بیستریکا، یک سردایه وجود دارد که از بقایای 284 مبارز کشته شده از ارتش یوگسلاوی نگه داری می کند که این منطقه را در حین جنگ دنیای دوم آزاد کردند.

7. بوسنی و هرزگووین

این بنا، واقع شده بر قله ای بلند در بوسنی و هرزگووین، یادآور جنگی سخت و خشونت آمیز است که در آن هزاران مبارز پارتیزان و عمدتا شهروندان صربی، کشته یا به اردوگاه های تحت مراقبت اوستاشه در تابستان 1942 تبعید شدند.

8. استولاک، صربستان

سه مونولیت (سنگ یکپارچه) که تداعی کننده تفنگی برای احترام به نبرد بین پارتیزان ها و آلمانی ها در استولاک (در سال 1941) است.

9. نووو سلو پالانجکو، کرواسی

حدود سیصد دهقان از جان گذشته صرب که تنها با چنگک کشاورزی مسلح بودند، در طی حمله به ارتش اوستاشه در سال 1942 در نوک این کوه در نووو سلو پالانجکو (Novo Selo Palanjecko) جان خود را از دست دادند.

10. ووگوسکا، بوسنی و هرزگووین

در این مجموعه روی یک سردابه با نام 62 سرباز شکست خورده پارتیزانی حکاکی شده است.

11. سینج، کرواسی

بسکمک از مردان که در سینج مرده اند، عضو گروه فوتبال کارگران اسپلیت بوده اند.

12. کارکانیکا، بوسنی و هرزگووین

این بنای تاریخی که نماد گل شکوفه کرده است، کارکنان بیمارستان و کادر پزشکی ای را یادآور می شود که به سربازان پارتیزانی زخمی در کارکانیکا رسیدگی کردند.

13. کراگجویک، صربستان

در کراگجویک (Kragujevac)، صدها دانش آموز و معلم از طریق سربازان آلمانی در ماه اکتبر سال 1941 کشته شدند.