سینما و کرونا: آیا دوباره به سالن های سینما می رویم؟ - طفره

در بازار سینما هم همه چیز از چین شروع شد. شیوع کرونا، تقریبا همه سینماها و پارک های سینمایی این کشور را در ماه ژانویه 2020 تعطیل کرد. تعدادی از استودیوهای سینمایی چین هم برای مدتی طولانی تعطیل شدند. کارگردانان چینی از حضور در جشنواره های فیلم جهانی که در ابتدا شیوع ویروس کرونا شروع شده بودند هم منع شدند. پس از مدتی، جشنواره های سینمایی با حضور حداقلی منتقدان و دیدنگران دنبال شد و در نهایت رنگ و بویی مجازی پیدا کرد.

هالیوود اما بیشترین تاثیر را از ویروس کرونا گرفت. در سال های اخیر، چین به عنوان یکی از درحال رشدترین بازارهای سینمایی جهان سود بسیاری را برای استودیوهای هالیوودی به ارمغان آورده و به همین علت در سال گذشته میلادی هم امید بسیاری از استودیوهای آمریکایی به چین بود. اما شیوع کرونا در این کشور همه معادلات را تغییر داد. تحلیلگران اقتصادی باور دارند شیوع ویروس کرونا ضرری فراتر از 5 میلیارد دلار برای صنعت سینما به همراه داشته و ممکن است این رقم بیشتر گردد.

با این حال عموم مردم جهان امیدوار هستند که روزی ویروس کرونا فراموش گردد و زندگی به شرایط عادی بازگردد. اتفاقی که شاید در آینده نزدیک رخ ندهد. اما آن چه انسان را زنده نگه می دارد همین امیدی است که از دست دادن اندکی بی رحمانه به نظر می رسد. به همین علت است که خوش بینی جهانی به آینده سالن های سینما امیدوار شده و روزی را می بیند که در آینده ای نه چندان دور فرصت حضور دوباره در سالن های سینما فراهم شده است. اما خاتمه همه گیری ویروس کرونا به معنای بازگشت پرقدرت فیلم های سینمایی به پرده های نقره ای نیست. جهانی پیرامون ما نسبت به دوران پیش از شیوع ویروس کرونا تغییرات بسیاری نموده و خاتمه این همه گیری به معنای بازگشت به دوران پیش از آن نیست.

گروهی از منتقدان سینما و تحلیلگران اقتصاد دارند که با خاتمه همه گیری ویروس کرونا، عموم مردم در شرایطی مشابه به آن چه پیش از آن راهی سالن های سینما می شدند، علاقه ای به حضور در برابر پرده نقره ای ندارند. ادعایی که چندان هم غیرقابل باور نیست.

سرویس های استریم تعریف سینما را برای همواره دگرگون نموده اند

اما واقعیت این است اگر ویروس کرونا چند سال پیش شیوع پیدا می کرد، احتمالا بحران های اقتصادی آن برای سینما تاثیرات ویران نماینده ای داشت. شرایط در دوران سرویس های استریم، شرایط را قابل کنترل تر از قبل نشان می دهد. با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سالن های سینما، استودیوهای سینمایی که شرایط را برای اکران فیلم هایشان غیرممکن می دانستند، تصمیم گرفتند بسیاری از عناوین خود را برای انتشار در سرویس های استریم آماده نمایند. سرویس های استریم یا VODها همان سرویس های پخش آنلاین فیلم و سریال هستند که آزادی عمل بیشتری به مخاطبان خود می دهند. بنابراین در دوران کرونا که بیشتر مردم به قرنطینه خانگی دعوت می شدند، سرویس های استریم پیروز شدند میلیون ها کاربر تازه جذب نمایند.

سرویس های استریم مانند نتفلیکس و دیزنی پلاس میزبان فیلم های سینمایی تازهی شدند که قرار بود در سالن های سینما اکران شوند. برای مثال، استودیوی یونیورسال انیمیشن ترول ها: تور جهانی را به عنوان یکی از مهم ترین انیمیشن های بهاری به صورت آنلاین اکران کرد و پیروزیت آن باعث شد در مدتی بسیار کوتاه، بیشتر از 100 میلیون دلار به حساب یونیورسال واریز گردد. استقبال دیدنگران آنلاین از انیمیشن تازه یونیورسال این استودیو را قانع کرد تا با انتشار یک بیانیه رسمی به طرفداران آثار خود اعلام کند از این پس عناوین بیشتری را به صورت آنلاین منتشر می نماید. بیانیه ای که سالن های سینمایی واکنش تندی به آن داشتند.

شرکت سالن های سینمایی AMC به عنوان یکی از بزرگترین مجموعه های سالن های سینما در سراسر جهان با انتشار یک بیانیه رسمی گفت پس از خاتمه بحران کرونا و بازگشایی دوباره سالن های سینما، از اکران عناوین استودیوی یونیورسال امتناع می نماید. ظاهرا علاقه این استودیو به انتشار مجازی فیلم ها اصلا به مذاق صاحبان سالن های AMC خوش نیامده بود. بسیاری از گردانندگان سالن های سینمایی در سراسر جهان، از زمان شیوع ویروس کرونا شرایط اقتصادی مساعدی ندارند و در آستانه ورشکستگی هستند. با این حال پیروزیت انیمیشن ترول ها: تور جهانی تنها بخشی از قدرت یابی سرویس های استریم است.

در شرایطی مشابه، سرویس استریم HBO Max که زیرمجموعه استودیوی برادران وارنر لقب می گیرد، تعدادی از مهم ترین فیلم های استودیوی برادران وارنر در سال 2020 که در لیست مورد انتظارترین آثار سال هم قرار می گرفتند را میزبانی کرد. به عبارت دیگر، برای دیدنی تعدادی از برترین فیلم های استودیوی برادران وارنر در سال 2020 تنها به یک حساب کاربری روی سرویس استریم HBO Max احتیاج داشتید. مهم ترین فیلمی که برادران وارنر روی این سرویس استریم منتشر کرد، فیلم زن شگفت انگیز : 1984 لقب می گیرد.

دیزنی پلاس، سرویس استریم استودیوی دیزنی، هم سیاست مشابهی را اتخاذ کرد. فیلم مورد انتظار مولان که قرار بود عایدی قابل توجهی از چین قرنطینه شده به همراه داشته باشد، در نهایت روی سرویس استریم دیزنی پلاس منتشر شد. تصمیمی که بسیاری از مالکان سینما در سراسر جهان را عصبانی کرد. صاحبان سالن های سینمایی در فرانسه با حمله به بنرهای تبلیغاتی این فیلم از تصمیم عجیب دیزنی انتقاد کردند. با این حال آن چه غیرقابل انکار به نظر می رسد، امیدواری استودیوهای سرشناس به بازگشت دوباره دیدنگران به سالن های سینمایی است. چراکه بیشتر آثار پرهزینه استودیوهای سینمایی با تاخیر در اکران روبرو شده اند. تاخیری که نشان می دهد استودیوها هنوز هم به اکران فیلم هایشان بیشتر از انتشار آن ها روی سرویس های استریم تمایل دارند.

در این زمینه بخوانید:

برترین فیلم هایی که درباره شطرنج ساخته شده اند

ناشناخته ترین فیلم های کارگردانان شناخته شده که باید دیدن کنید

سالن های سینما جهت سختی برای بازگشت به روزهای قبل از کرونا دارند

پس از آن که برای پنج سال متوالی عایدی گیشه آمریکای شاقتصادی از مرز 11 میلیارد دلار عبور کرد، این عایدی در سال 2020 به پایین ترین میزان خود در 40 سال گذشته رسید و روی عدد باورنکردنی 2 میلیارد و 300 میلیون دلار متوقف شد. این سقوط تاریخی به معنای کاهش 80 درصدی فروش سینماهای ایالات متحده و کانادا در مقایسه با سال قبل است. عایدی بازارهای جهانی هم که در دوران شیوع کرونا نسبت به آمریکا به مراتب وضع بهتری داشتند، طبق پیش بینی ها در نهایت روی عدد 11 تا 12 میلیارد دلار متوقف می گردد؛ عایدیی که در سال 2019 به 42 میلیارد و 500 میلیون دلار هم رسیده بود حالا حدود یک چهارم به نظر می رسد.

بیشتر سالن هایی سینما در آمریکا به مدت شش ماه و در دوران پررونق فصل تابستان تعطیل بودند. فصلی که معمولا حدود 40 درصد از عایدی سالانه سینماها در آن به دست می آمد در سال 2020 در ساکوتی تاریخی به خاتمه رسید. شاید جالب باشد بدانید که در دو سال گذشته سینماها در فصل تابستان بیش از 4 میلیارد و 300 میلیون دلار عایدی داشتند اما سال جاری این عایدی به 176 میلیون و 500 هزار دلار کاهش پیدا کرد که بیشتر آن هم از سینما ماشین ها به دست آمد.

لیست 10 فیلم پرفروش سال 2020 هم آمار بسیار عجیبی را نشان می دهد. در این لیست آثاری در رتبه های تک رقمی نهاده شده اند که در برترین حالت می توانستند تعدادی از محبوب ترین فیلم های سال باشند. اما شیوع ویروس کرونا همه برنامه ها را ویران کرد. فیلم پسران بد تا ابد با بازی ویل اسمیت که در ماه ژانویه 2020 اکران شد در نهایت با 206 میلیون و 300 هزار دلار فروش در ردیف اول پرفروش ترین فیلم های سال نهاده شد و در گیشه جهانی نیز پس از فیلم چینی هشتصد، رتبه دوم پرفروشترین فیلم سال را به دست آورد.

شاید جالب باشد بدانید که هشتصد اولین فیلم غیرهالیوودی است که پرفروشترین فیلم سال در جهان تبدیل می گردد. تنت ساخته کریستوفر نولان با 57 میلیون و 200 هزار دلار فروش در کنار انیمیشن خانواده کرودها: عصر تازه با 30 میلیون و 800 هزار دلار فروش تنها فیلم هایی هستند که پس از اعمال مقررات قرنطینه اکران شدند و توانستند به لیست 10 فیلم پرفروش سال راه یابند.

برای اولین بار در سال 2020 و در بیش از یک دهه گذشته هیچ فیلمی از جهانی سینمایی مارول اکران نشد. کارخانه ابرقهرمان سازی دیزنی در دو سال گذشته با فیلم های انتقام جویان: خاتمه بازی و پلنگ سیاه صدر لیست پرفروش ترین های سال را به تصاحب خود درآورده بود و معمولا دو یا چند فیلم را در میان ده فیلم برتر سال داشت.

بحرانی که شیوع ویروس کرونا برای سینما ایجاد نموده به این زودی ها به خاتمه نمی رسد. استودیوهای سینمایی در دوران پساکرونا دست به عصاتر از قبل حرکت می نمایند و سالن های سینما هم که امیدوار بودند با کسب عایدی بیشتر در دوران طلایی سینما امکانات خود را بروزرسانی نمایند، حالا فقط از ورشکستگی فرار می نمایند. بنابراین حتی با خاتمه شیوع و همه گیری ویروس کرونا باز هم خبری از بازگشت عادی دیدنگران به سالن های سینما نیست.

به نظر می رسد ویروس کرونا جهت سینما را برای همواره تغییر داده و اهالی هنر هفتم با سبک و سیاق تازه ای روبرو شدند. احتمالا در دوران پساکرونا، رویدادهای بیشتری به صورت آنلاین برگزار می شوند و فیلم ها و سریال های بیشتری در سرویس های استریم حضور پیدا می نمایند. ضمن این که حالا استودیوهای سینمایی درک نموده اند حضور دائمی بسیاری از نیروهای انسانی آن ها لازم نیست و دورکاری می تواند هزینه های آن ها را کاهش دهد.