موضوع فرش شکارگاه برای خارجی ها هیجان انگیز بود - طفره

سمیرا آرامی درباره چگونگی شکل گیری طرح داستان این کتاب می گوید: در کارگاه تولید کتاب تصویری سپیدار که کتاب های نردبان برگزار کرده بود، به عنوان نویسنده دعوت شدم. در این کارگاه نویسنده باید طرحی با موضوع محیط زیست مطرح می کرد. من از مدت ها پیش به شکار حیوانات فکر کرده بودم، اما دلم می خواست نگاه متفاوتی به موضوع شکار داشته باشم و داستان نو و خلاقانه ای بنویسم. چون در خانه مادربزرگم فرش شکارگاه پهن بود و از کودکی نقش های فرش ذهن من را درگیر کرده بود، از فرش شکارگاه به عنوان یک اثر فاخر و هنرمندانه ایرانی استفاده کردم و طرح داستان خودم را بر این اساس نوشتم. می خواستم هم به موضوع شکار بپردازم و هم فرش شکارگاه را معرفی کنم. البته از نقش فرش می ترسیدم و در کودکی طوری روی فرش قدم می گذاشتم که پایم روی حیوانات فرش نرود. فرش به نظرم واقعی می آمد. این فرش پر بود از حیوانات درنده و پرنده و شکارچی،که پادشاهی بود، سوار بر اسب و کمان به دست.

سمیرا آرامی

این نویسنده درباره فرایند تولید کتاب می گوید: من و تصویرگر از صفر تا صد تولید این کتاب در کنار هم بودیم و با هم همفکری می کردیم، از اولین جلسه در کارگاه تولید کتاب که ایده داستانم را مطرح کردم تا زمانی که ماکت کتاب را در مسابقه شرکت دادیم. با هم خوب فکر کردیم و ایده هایمان را پرورش دادیم. اجرا کردیم و معصومه صحبتی به زیباترین شکل ممکن براساس متن داستان، تصویرگری کرد.

آرامی که به واسطه خلق این کتاب، از سوی نشر نردبان، برنده سفر به نمایشگاه کتاب فرانکفورت شده، درباره میزان استقبال از کتابش در این نمایشگاه نیز می گوید: در نمایشگاه، اغلب از کتاب استقبال می کردند و برایشان موضوع فرش شکارگاه هیجان انگیز بود. خیلی ها فرش ایرانی را می شناختند و با لذت به تصاویر نگاه می کردند. موضوع داستان برایشان جذاب بود و از پایان داستان، شگفت زده می شدند. ناشر هلندی وقتی که به پایان داستانم رسید، دهانش بازمانده و هیجان زده شده بود. ناشر آلمانی دوست داشت در مورد فرش شکارگاه بداند. ناشران به موزه هایشان اشاره می کردند که فرش ایرانی دارد. فردی فرانسوی با دیدن کتاب من به موزه لوور پاریس اشاره کرد که فرشی از دوران صفوی دارد. برای اغلب افراد تحسین برانگیز و نشانی از فرهنگ و هنر ایرانی بود. در آن هنگام بیشتر از اینکه از نویسنده بودنم شاد باشم، به خاطر ایرانی بودنم شاد بودم که فرهنگ و هنری دیرینه دارد و هنرش برای کشورهای دیگر قابل ستایش است.

این نویسنده در ادامه به دغدغه های محیط زیستی اش اشاره می کند و می گوید: مهم ترین دغدغه محیط زیستی من شکار حیوانات و آلودگی دریاهاست که بسیار برایم ناراحت کننده است. در زندگی روزمره این دغدغه از تفکیک زباله خودش را نشان می دهد تا مراقبت از پرندگانی که گاه سری به بالکن خانه ام می زنند. تغذیه و جای مناسب آن ها را هرگز فراموش نمی کنم. با پسرم، در مورد تفکیک زباله های تر و خشک و پاک سازی سواحل و رودخانه ها صحبت می کنم، در مورد آداب رفتار با یک درخت از تاب سواری گرفته تا قطع کردن و آتش زدن درخت. تلاش کردم درختان را بیشتر دوست بدارد و برای سواحل دریاها ارزش زیادی قائل باشد. خیلی وقت ها سواحل را با هم تمیز می کنیم.

معصومه صحبتی، نیز درباره سبک تصویرگری این کتاب، می گوید: من از این سبک تصویرگری فقط برای این کتاب استفاده نکرده ام. باتوجه به اینکه من نقاشی خوانده ام. از سال 87 کم کم نقاشی های من به تصویرگری نزدیک شد و حالت روایت گونه پیدا کرد. از سال88 به صورت حرفه ای شروع به کار تصویرگری کتاب کردم. از همان موقع این سبک شکل گرفته و به تدریج جاافتاده تر شد. چون من در رشته نقاشی تحصیل کرده بودم و یک ترم هم طراحی فرش خوانده بودم، به علاوه مینیاتور هم کار کرده بودم، همیشه علاقه زیادی به نقاشی ایرانی داشتم و دلم می خواست که نقاشی اصیل ایرانی با نقاشی غربی، که در دانشگاه تدریس می شود، ترکیب بشوند. تلفیق این دو در ابعاد کوچک را دوست داشتم.

این تصویرگر در ادامه می افزاید: بنابراین با تلفیق این دو با فضاهای جدید به این شیوه و مدل رسیدم. من در سه کتاب قبلی ام،که هنوز منتشر نشده اند، و در مسابقات و رقابت های ملی و بین المللی هم شبیه همین روش کار کرده ام، حتی در نقاشی های دیواری سطح شهر به سفارش زیباسازی هم از همین سبک استفاده کردم، البته متناسب با فضاهای بزرگتر. در این کتاب، داستان راجع به فرش بود و من توانستم به طور خاص از داشته ها و آموخته ها و علاقه ام به فرش ایرانی و نقاشی ایرانی استفاده کنم. محصول نهایی و این نتیجه حاصل تمام این هاست.

وی درباره چگونگی انتخاب نقش شکارگاه در فرش نیز توضیح می دهد: نقش شکارگاه قبلا در فرش ایرانی بارها کار شده است. در موزه فرش می توانیم نمونه هایش را ببینیم. من با هنر قالیبافی و فرش از کودکی پیوند داشته ام، چون مادرم به صورت حرفه ای قالی می بافت. بنابراین با نقوش فرش آشنایی داشتم. نقش شکارگاه هم یکی از طرح های فرش بوده که من همیشه در معرض آن قرار داشتم.

این تصویرگر درباره فرایند تولید کتاب نیز می گوید: به صورت ارتباط مستقیم و مستمر و همکاری کاملا دو جانبه نویسنده و تصویرگر به صورت حضوری و طی ورکشاپ چند روزه ای که نشر فنی ایران، کتاب های نردبان، برگزار کرد. شاید اگر ناشر، داستان یک نویسنده را به صورت جداگانه یا داستان از پیش نوشته شده را به تصویرگر بدهد، کتاب انسجام کافی نداشته باشد. ایجاد ارتباط عاطفی در حین تولید کتاب و تغییراتی که در ایده و متن کتاب تصویری به وجود می آید، محصول همفکری تصویرگر و نویسنده است. اینطور نیست که نویسنده داستان را از پیش کامل نوشته باشد یا تصویرگر بلافاصله بعد از خواندن داستان در مورد سبک کار تصمیم بگیرد. بلکه این در طی فرایند همفکری شکل می گیرد. حتی ممکن است که ایده اولیه تغییرات مهم و قابل توجهی کند و نهایتا نظر اساتید نویسنده و تصویرگر می تواند راهنما و مشاوری باشد برای اینکه وحدت و هماهنگی بین تصاویر و متن تولید یک محصول خوب منجر شود.

صحبتی درباره دغدغه های محیط زیستی اش نیز توضیح می دهد: محیط زیست برایم اهمیت بسیار زیادی دارد. به مهربانی با حیوانات و مراقبت از حیوانات و گیاهان اهمیت زیادی می دهم، به آلوده نکردن زمین با پلاستیک ها و همینطور استفاده از کیسه های پارچه ای برای خرید به جای کیسه های پلاستیکی، به استفاده نکردن از وسایل شخصی رفت وآمد، در عوض استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی و استفاده از دوچرخه در مسافت های کوتاه و ایمن. همینطور به تفکیک زباله در منزل، به استفاده کمتر از محصولاتی که بسته بندی های غیرضروری و آسیب زننده به محیط زیست دارند، همین طور به افزایش آگاهی در مورد حیواناتی که به طور روزمره با ما زندگی می کنند مثل سگ، گربه، پرنده ها، مارمولک و.... اینکه ما چطور می توانیم از آنها حمایت کنیم، شکل درست این حمایت چگونه باشد که چرخه طبیعی تولید مثل آنها را به راستا اشتباه نکشاند و دخالت ما، حتی با اهداف خیرخواهانه و حمایتی، بدون آگاهی و دانش نباشد.

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران