زیارتگاه چک چک ، یزد Chak Chak - طفره

پیر چک چک

مرکز تجمع زرتشتیان دنیا، زیارتگاهی زیبا در دل کوه های اردکان و انجیره است. معبد باستانی که قطره های آب از سقف آن چکه می نماید. در آن افسانه ها و داستان هایی اساطیری پنهان است. این قطره های آب که نام این معبد زیبا را سبب شده اند، به داخل آب انبار و چاه راهنمایی می شوند. این زیارتگاه همه ساله از 24 تا 28 خرداد ماه میزبان زرتشتیان سرتاسر دنیا می گردد. در این تاریخ زرتشتیان به آئین ها و مراسمات مذهبی خود می پردازند. اهمیت و بزرگی پیر سبز نه تنها به سبب داستان ها و افسانه های آن بلکه به دلیل مقدس بودن کوه چک چک است. این مکان با قرار گرفتن در ارتفاعات و بلندی به عظمت خود افزوده است. پیر در زبان و اعتقادات ایرانیان باستان آخرین مرحله تکامل و عرفان و قداست است. بر در و دیار این معبد سخنان و متونی از آین زرتشت نوشته شده است.

داستان و افسانه های معبد چک چکو

زرتشتیان و ایرانیان بر این باورند که این مکان محل پنهان شدن و پناهگاه نیک بانو دختر پکدامن یزدگرد سوم و خواهر شهربانو ست. گویند که در حمله اعراب به ایران به دستور عمر، یزدگرد سوم پس از شکست، دختران و همسر خود را به یزد که محل امن ایران بود فرستاد. یزد نیز پس از شکست هرمزان و برادرانش که پسران یزدگرد سوم بودند فرو ریخت. دختران و همسر یزدگرد سوم به کوه و بیابان متواری شدند و هر یک به سویی گریختند. شهربانو و هرمزان اسیر شدند.

مهربانو در مزرعه ای به نام کلانتر در عقدا جان خود را از دست داد، که به مزرعه مهر مشهور است. کتایون همسر شاه در چاهی تا ابد پنهان شد. پارس بانو در شمال عقدا ناپدید شد. ناز بانو و نیک بانو دیگر دختران یزدگرد نیز در نقاطی دیگر مخفی و ناپدید شدند. محل اختفای ناز بانو را پیر نارکی گویند. نیک بامو نیز در کوهی پنهان گشت که امروزه به پیر سبز چک چک مشهور است . این مکان یکی از مهمترین مکان های مقدس زرتشتیان دنیا است. گویند کوه به حال مظلومیت نیک بانو سالهاست اشک می ریزد و این چکه های آب حاصل اشک کوه است.

ساختار معماری چک چک

زیارتگاه چک چک شامل یک محوطه اصلی می باشد که مجموعه ای از ساختمان ها و بنای آتشکده به صورت پلکانی در آن بنا شده اند. این مجموعه 5 طبقه نا منظم دارد که بام هر طبقه حیاط طبقه بالایی خود است و این ساختار معماری تا بالاترین نقطه زیر کوه ادامه می یابد و به مهم ترین قسمت زیارتگاه یعنی آتشکده ختم می گردد. شما برای ورود به زیارتگاه باید از تعداد زیادی پله ساخته شده در کوه بالا بروی که شاید به نوعی نشانه همدردی و تداعی زحمت بالا رفتن در آنروز ذکر شده نیک بانو باشد.

وقتی از پله ها بالا بروید از همان شروع پله ها تا رسیدن به محل زیارتگاه، بر روی دیوارهای اطراف، نوشته هایی از اوستا را می بینید که در یکی از آنها چنین جمله ای نوشته شده است: در دنیا راه یکی است و آن راه رستگاری است.

وقتی به بالای پلکان رسیدید ؛ ساختمان آتشکده یا همان زیارتگاه چک چک یا پیر سبز را خواهید دید که خود نمایی می نماید. معماری آن ساختمانی سنگی در دل کوه است و در دید اولیه همانند دهانه یک غار به نظر می رسد.

مراسمات ویژه زیارتگاه چک چک

زرتشتیان از سراسر دنیا، هر ساله از روز 24 خرداد ماه به مدت چهار روز در این زیارتگاه دور هم جمع شده و به نیایش می پردازند. از مراسم ویژه این مکان می توان به خواندن اوستا و نیایش اهورامزدا، پختن نوعی آش و غذاهای دیگر برای نذورات و دستگیری از مستمندان اشاره نمود. هر سال جشن مهرگان در این زیارتگاه برگزار می گردد و زرتشتیان بسیاری در این مکان گرد هم می آیند.

در زیارتگاه درخت چنار کهنسالی واقع شده است که بیش از هزار سال قدمت دارد. مردم بر این باورند که این درخت همان عصای نیک بانو است که با آن به شکاف کوه ضربه زده و پس از آن بر اثر رطوبت آب شیرینی که از شکاف کوه چکه می نموده، سبز شده است. هنگام اجرای مراسمات مختلف یادی هم از این درخت می گردد.

چنار زیارتگاه چک جک

در داخل یکی از اتاق ها نیز چاهی به عمق بیش از 50 متر وجود دارد که زرتشتیان به نیت برآورده شدن حاجتشان، نخی را بر دور طناب این چاه گره می زنند. درون این زیارتگاه آتشی است که زرتشتیان کوشش می کنند همیشه آن را گرم و روشن نگه دارند تا آیین های مختلف زرتشتی را به درستی تمام همراه با گرمای خاصش اجرا کنند. در کنار آن در کف محوطه ظرف هایی برای جمع آوری آب قرار داده اند که از این آب برای تبرک زائران استفاده می گردد. برای ورود به زیارتگاه همگان باید کلاه سفیدی بر سر بگذارند و کفش ها را از پا در بیاورند و با پاپوشهای مخصوص وارد شوند.

معبد چک چک یا پیر سبز چک چک کجاست ؟

معبد مقدس چک چک یا همان پیر چک چک در 30 کیلومتری شهر اردکان استان یزد واقع شده است. در 52 کیلومتری شهرستان یزد در میان کوه های اردکان و انجیره قرار گرفته است. زمانی که شما پا در مسیر زیارتگاه چک چک می گذارید، از ابتدای مسیر و در خلوت کویر حس معنوی خاصی را تجربه خواهید کرد. بغد از گذر از مسیر بی آب و علف کویر یکهو کوهی پایدار در دل کویر می بینید. فارغ از دید معنوی حس اساطیری هم این مکان زیبا به شما القا خواهد نمود.