خبرنگاران سَرتَک، محله ای در حریم رودخانه های قلعه گنج - طفره

گزارش خبرنگاران از آنجا آغاز شد که جمعی از اهالی محله سرتک عُلیا قلعه گنج برای پیگیری مسئله ای که روز گذشته در پی بارش باران برایشان اتفاق افتاده بود به فرمانداری مراجعه کردند. خانه های این افراد در محله سرتک و پایین دست کوه های دَستکِرد واقع شده است.

هنگام بارش باران، سیلاب هایی که با شیب نسبتا تند از دامنه کوه ها به سوی دشت و شهرِ قلعه گنج سرازیر می شود، منازل مسکونی شهر به ویژه محله سرتک را در معرض خطر سیل قرار داده است. اما باید دید چرا با یک بارش 14 میلی متری باران، محله سرتک دچار آبگرفتگی شده است.

گفت و گویی که با ساکنان سرتک داشتیم این موضوع را روشن کرد. چراکه جهت سیلاب ها از چندین سال قبل مشخص بود و جریان آب بدون اینکه آسیب چندانی به منازل وارد کند، از جهت اصلی خود که رودخانه های فصلی بود عبور کرده و به نخلستان های پایین دست محله زَر، سرازیر می شد. اما امروز جهت رودخانه با توجه به تراکم جمعیت و ساخت و سازها تغییر پیدا کرده و بسکمک از منازل مسکونی در حاشیه رودخانه های فصلی احداث شده است.

از آنجا که این محله در دامنه کوه و بالاتر از سایر محله های شهری واقع شده است در گویش محلی جنوب کرمان به آن، سَرتَک می گویند

شاید بگویید چرا این خانه ها را در جهت سیلاب ساخته اند و اینکه آیا اصلا ساخت و سازهای این محله طبق قانون اجرا شده یا نه! در پاسخ به این سوال باید گفت که بیشتر خانه های محله سرتک طبق مقررات احداث شده و دارای مجوزهای قانونی آب و برق هستند. به گفته امید چهرآزاد معاون فنی شهرداری قلعه گنج، در این بین افرادی هم بدون اخذ پروانه ساختمان، اقدام به ساخت و ساز کرده اند که تعدادشان معدود است.

ناگفته نماند، خشکسالی های دو دهه گذشته نیز باعث شده برخی از مردم با این تصور که دیگر آبی در این مسیل ها جاری نخواهد شد، اقدام به ساخت و سازهایی در حاشیه رودخانه های فصلی کنند.

اما اهالی سرتک عنوان کردند، شهرداری قلعه گنج در زمان احداث بخشی از بلوار، در بالادست منازل ما اقدام به خاکبرداری کرده و همین برداشت خاک باعث شده تا آب رودخانه به سمت محله مسکونی تغییر جهت دهد.

فیلم از لحظه ورود آب به محله سرتک

مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی کند.

فایل آن را از اینجا دانلود کنید: video/mp4

همانگونه که در فیلم بالا مشاهده کردید، در پی یک بارندگی کوتاه مدت (14 میلی متر) بسکمک از منازل، کوچه ها و معابر محله سرتک دچار آبگرفتگی شد و شدت سیلاب به حدی بود که زیرسازی و دیوارهای بلوکی حیاط برخی خانه ها را تخریب و یا از جا کنده است.

سیلاب تا ساعت ها پس از بارش باران، تردد و رفت و آمد در محله را مختل کرد و هر خانواده با تخلیه نخاله یا سنگ برای جلوگیری از ورود سیلاب به منزل خود اقدام کرده بود.

مصطفی مرادی یکی از اهالی این محله است. وی در این باره گفت: خاکبرداری در بالادست محله سرتک و سکونتگاه های ما موجب تغییر جهت رودخانه های فصلی شده است و در زمان بارش باران، معابر و منازلی که در پایین دست رودخانه قرار گرفته اند دچار آبگرفتگی می شوند.

وی افزود: خاکبرداری، اوایل سال جاری توسط شهرداری برای ادامه فرایند عملیات زیرسازی بلوار انجام شد و الان آب در جهت اصلی رودخانه جریان پیدا نمی کند و درواقع جهت جریان آب به سمت خانه های ما تغییر پیدا کرده است.

به گفته مرادی، بیش از 60 خانه در معرض سیلاب قرار گرفته و طغیان رودخانه ها خطری جدی برای سایر ساکنان این محله به شمار می رود. حدود یکهزار خانوار در محله سرتک زندگی می کنند

وی با بیان اینکه این مشکل را همان موقعِ خاکبرداری به شورای شهر و شهرداری اعلام کردیم گفت: اما هیچ اقدامی برای رفع خطر احتمالی سیلاب، صورت نگرفت و اکنون به فرمانداری مراجعه کردیم تا کارشناس فرمانداری از جهت سیلاب و همچنین شرایط منازل مسکونی ما بازدید کند.

مرادی با اشاره به احتمال بارش باران در روزها و هفته های آینده، بیان داشت: از مسوولان تقاضا داریم هرچه سریع تر برای لایروبی و ترمیم جهت اصلی رودخانه اقدام کنند.مرادی با اشاره به احتمال بارش باران در روزها و هفته های آینده، بیان داشت: از مسوولان تقاضا داریم هرچه سریع تر برای لایروبی و ترمیم جهت اصلی رودخانه اقدام کنند.

امیر بامری معاون سیاسی فرماندار قلعه گنج که جوابگوی این اهالی بود گفت: پس از بازدید و بررسی کارشناس فنی فرمانداری، نقاط حادثه خیز و نقاطی که احتمال طغیان رودخانه و جاری شدن سیلاب در محدوده های مسکونی وجود دارد مشخص خواهد شد.

وی افزود: در حال حاضر لودر و ماشین آلات شهرداری در مناطق و بخش های دیگری از محله سرتک علیا مشغول اجرای سیل بند هستند و طی یک هفته آینده شهرداری نسبت به ترمیم سیل بند و حریم رودخانه اقدام خواهد کرد.

بامری بر ضرورت جلوگیری از ساخت و ساز در حریم رودخانه های فصلی تاکید کرد و گفت: با توجه به طرح تفصیلی شهر قلعه گنج و طرح هادی روستایی، حریم رودخانه ها مشخص و ساخت و ساز در این محدوده ها ممنوع خواهد شد.

به گفته او، طی سال های گذشته به علت خشکسالی، ساخت و سازهای غیراصولی و شاید بدون مجوز در حاشیه و حریم رودخانه ها موجب شده که امروز با مشکلاتی روبرو باشیم و سیلاب زندگی بسکمک از خانوارها را تهدید کند.

معاون فرماندار قلعه گنج افزود: حل مشکل این خانوارها در اولویت قرار خواهد گرفت، سیل بندها ترمیم و جهت رودخانه هم اصلاح خواهد شد.

مهدی موسی پور رییس شورای شهر قلعه گنج نیز بیان داشت: 28 دهنه پُل و رودخانه فصلی در بالادست محله سرتک علیا و سفلی واقع شده است.

وی شرح داد: طی سالیان گذشته شهرداری با توجه به ظرفیت معدود دستگاه ها و ماشین آلات، بخشی از مسیل ها را لایروبی و سیل بندها را احداث و ترمیم کرد.

رییس شورای شهر قلعه گنج افزود: شهرداری با توجه به پراکندگی محله های شهری با کمبود تجهیزات روبرو بوده لذا نیاز داریم ستاد بحران و فرمانداری هم برای ترمیم و لایروبی رودخانه های فصلی به ویژه در محله حادثه خیز سرتک به کمک شهرداری بیاید.

وی درخصوص مشکل این اهالی نیز گفت: حل مشکل این اهالی در دستور کار شهرداری و شورای شهر قرار خواهد گرفت.

از آنجا که بیشتر خانوارهای این منطقه به صورت طایفه ای در کنار هم زمین خریده و اقدام به ساخت مسکن کرده اند تمایلی به حصارکشی خانه های خود ندارند چون بر این باورند بدون دیوارکشی، بهتر می توانند از حال هم باخبر باشند اما باید گفت که موقعیت جغرافیایی محله ای که در جهت ده ها رودخانه فصلی واقع شده است، ضرورت ساخت حصار خانه ها در کنار احداث و تقویت سیل بندها را دوچندان کرده است.

شهرستان قلعه گنج در فاصله 420 کیلومتری جنوب کرمان واقع شده است.